BELİRSİZ ALACAK DAVASI NEDİR?

Mayıs 12, 2018 alacak davası , belirsiz alacak davası , belirsiz alacak davasının sonuçları , belirsiz dava , maddi hukuk , usul hukuku 0 Comments

Davacının, davanın açıldığı tarihte talep sonucunun miktarını yahut değerini tam ve kesin olarak belirleyebilmesinin imkansız yahut kendisinde beklenmeyecek bir nitelik taşıması halinde dava dilekçesinde dayanılan hukuki ilişkiye ve asgari bir tutara işaret etmek suretiyle açılan davadır.

İki halde açılabilir: 

İlk olarak davacın alacak miktarını davayı açtığı tarihte tam veya kesin olarak belirleyebilmesinin objektif çerçevede imkansız olması halidir.Bu durum özellikle haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında zararın hesaplanamaması halinde ortaya çıkar.

İkinci ihtimal alacak miktarının hesaplanabilmesi için varlığı gereken bilgi ve belgelere ulaşılabilmesinin mümkün olmadığı, bilgi ve belgelere sahip karşı taraf veya üçüncü kişinin bu bilgi ve belgeleri vermekten kaçındığı hallerde belirsiz alacak davası açılabilir.

Belirsiz alacak davası açılırken alacaklının dava dilekçesinde, davanın açıldığı tarihte somut olayın koşulları ve özelliklerine göre objektif olarak belirlediği asgari tutarı göstermesi gerekir.Buna geçici talep sonucu adı verilir.Koşullar oluşmaksızın belirsiz alacak davası usulden reddedilmemeli, hakim taleple bağlı olma ilkesi çerçevesinde talep edilen tutar bakımından tam bir eda davası biçiminde davanın görülmesi gerekir.Ancak HMK m.119 çerçevesinde dava dilekçesinde belirsiz alacak davası ibaresine hiç yer verilmemişse hakim 1 haftalık kesin süre vererek dava dilekçesinde davanın niteliğine ilişkin eksikliğin tamamlanmasını istemektedir.Eksikliğin tamamlanmaması halinde belirsiz alacak davası açılmamış sayılır.HMK m. 107'ye göre karşı tarafın verdiği bilgi ve tahkikat sonucu alacağın miktar veya değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda davacı "iddia ve savunmanın değiştirilmesi ve genişletilmesi yasağına tabii olmaksızın" davanın dışında belirlemiş olduğunu talebini arttırabilir.

Belirsiz alacak davasında zamanaşımı geçici talep sonucunda gösterilmeyen alacak kesimi bakımından da dava açılmasıyla birlikte kesilir.Keza faizin işlemeye başlayacağı tarih dava dilekçesinde açıkça gösterilmemişse davanın açıldığı tarih itibariyle hem geçici talep hem de daha sonradan arttırılan talep bakımından faiz hesaplanır.Kısmi davada bu özellikler daha fazla avantaj sunmaktadır.

Geçici talep tamamlatıldığında yani kesin talep ileri sürüldüğünde harçlar yeniden hesaplanmalı ve davacı tarafından tamamlanmalıdır aksi halde arttırılan kısım bakımından mahkeme hüküm kurmaz.

Usul hukuku bakımından:

1.Derdestlik olgusu sadece geçici talep sonucunda belirtilen alacak miktarı bakımından değil belirsiz olmakla beraber tüm alacak bakımından davanın açıldığı anda ortaya çıkar.Belirsiz alacak davası açıldıktan sonra bu alacağı konu alan ikinci bir dava açılırsa açılan ikinci dava derdestlik sebebiyle dava şartı yokluğundan usulden reddedilmesi gerekir.

2.Belirsiz alacak davasında alacağın miktar ya da değeri tam ve kesin olarak belirlendiğinde iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağına tabii olmaksızın ve karşı tarafın açık rızası yahut ıslah yoluna başvurmadan alacak tutarı arttırabilir.

Maddi hukuk bakımından:

1.belirsiz alacak davasında sadece asgari tutar alacağın belirsiz olan kesimi de dahil olmak üzere tüm alacak bakımından davalı, dava dilekçesinin kendisine tebliğ edilmesiyle birlikte iyi niyet iddiasında bulunamaz.

2.Zamanaşımı, açıkça ileri sürülmeyen belirsiz olan kısım bakımından zamanaşımı kesilir.

3.Faiz, açıkça belirtilmeyen kısım bakımından davanın açıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar.